Κατά τη διάρκεια του Κατανυκτικού Εσπερινού ανεγνώσθη ο Κατηχητήριος Λόγος της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου ἐπί τῇ ἐνάρξει τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς τον οποίο μπορείτε να διαβάσετε πατώντας εδώ.

Στην σύντομη ομιλία του προς το παρευρισκόμενο Εκκλησίασμα ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης ομίλησε επικαίρως για την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, στην οποία εισερχόμεθα, για την μετάνοια και την νηστεία. Το γεγονός της μετανοίας δεν αφορά μόνο την δική μας μεταμέλεια, δεν αφορά τους ανθρώπους που βρίσκονται σε μία καθημερινή πτωτική κατάσταση, αλλά αφορά όλους τους ανθρώπους σε κάθε επίπεδο πνευματικής τελειώσεως. Το στάδιο αυτό αποτελεί την  ευκαιρία που μας δίδει ο Θεός, ώστε να πραγματώσουμε ένα είδος ανατάξεως και ανασυντάξεως των πνευματικών μας δυνάμεων. Να ελέγξουμε την πνευματική κατάσταση, στην οποία  βρίσκεται η ψυχή μας και να την φροντίσουμε. Πολλοί σκεφτόμενοι ανωρίμως αποδίδουν  στον Θεό την ευθύνη για τα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Ο Θεός, ωστόσο, είναι Εκείνος ο Οποίος  μας έπλασε και μας τοποθέτησε στον παράδεισο. Η δική μας στάση να αυτονομηθούμε και να φύγουμε από την οδό του θελήματος Του, είναι εκείνη η οποία μας οδηγεί στην αμαρτία. Επομένως, αν σήμερα στον κόσμο συμβαίνουν όλα όσα συμβαίνουν η ευθύνη αφορά την αστοχία του ανθρώπου. Αν φτάσαμε στο σημείο οι άνθρωποι να λογίζονται ως αριθμοί,  φταίει το γεγονός ότι εγκαταλείψαμε τον Θεό και πορευὀμεθα έξω από την ζωή της Αγίας μας Εκκλησίας. Ο Θεός, ωστόσο, μας καλεί στον Παράδεισο, η πύλη του οποίου  είναι πάντοτε ανοικτή. Επομένως, πρέπει να φροντίσουμε να εισέλθουμε στην Βασιλεία του Θεού και να συνειδητοποιήσουμε ότι μέσα στην λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας θα βρούμε την ψυχική και πνευματική ανάπαυση. Μέσα στην Αγία Τεσσαρακοστή ο άνθρωπος μπορεί πραγματικά να ξαναζήσει την πορεία της ζωής του από καταβολής της υπάρξεως του, να διορθώσει τα λάθη του και να καταλήξει σε αποφάσεις υγιείς και σώφρονες . 

Υπάρχει σε αυτήν την περίοδο εκτός της μετανοίας και της προσευχής και το μεγάλο κεφάλαιο που λέγεται νηστεία. Η νηστεία ορίστηκε από τους Αγίου Πατέρες για να μας δώσει την δυνατότητα να βοηθηθούμε και πνευματικά και σωματικά. Είναι γεγονός ότι η νηστεία ωφελεί και σωματικά και πνευματικά, όταν δεν είναι αυτοσκοπός στην ζωή του ανθρώπου. Αποτελεί το μέσον που θα μας βοηθήσει να αναβιώσουμε την Ευαγγελική αλήθεια ως  υπόθεσις προσωπικής και πνευματικής εργασίας. Επομένως, δεν πρέπει να κατακρίνουμε αυτούς δεν νηστεύουν, αλλά πρέπει να υπάρχει αλληλοσεβασμός. Η νηστεία σκοπό έχει να βγάλει κάθε κακία από μέσα μας και έχει την έννοια να  στερηθούμε για να δώσουμε υπό μορφή ελέους και εμπράκτου αγαπητικής συμβολής και συμπαραστάσεως σε αυτόν που το έχει ανάγκη. Ζούμε σε μία εποχή που οι άνθρωποι δεν έχουν και μπορούμε στερούμενοι εμείς να προσφέρουμε στους άλλους την χαρά να ζήσουν την ευλογία της Χαράς του θεού. Ως πνευματική νηστεία ορίζεται η αποχή από την ζωή της αμαρτίας, από κάθε τι που αντιστρατεύεται το Θείο θέλημα, είναι εγκράτεια της γλώσσης, η αποχή από τον θυμό, από το ψέμα, την καταλαλιά, είναι ο χωρισμός των επιθυμιών και είναι εκείνη που μας φέρνει κοντά στον Θεό και στον άνθρωπο. Όπως λέγει και Μέγας Βασίλειος η νηστεία προσμερτάται ανάλογα με το πόσο και πως μπορεί ο καθένας και η ποιότητά της μετράει ενώπιον του Θεού. Ως, όμως,  βήμα πνευματικής ασκήσεως έλκει την Χάρη του Θεού και άσκηση δεν οφείλουν μόνο οι κληρικοί και οι μοναχοί αλλά και όλοι οι αγωνιζόμενοι πιστοί. 

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας  κατέληξε ευχόμενος  αυτή η περίοδος της Αγίας και μεγάλης Τεσσαρακοστής να είναι η θεικότερη για όλους μας εμπειρία, ώστε στο τέλος να αξιωθούμε να βιώσουμε την λαμπροφόρο και Αγία Ανάσταση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. 

Στο τέλος του Εσπερινού, τόσον οι ιερείς όσο και το πολυπληθές Εκκλησίασμα, πέρασαν και ασπάστηκαν το χέρι του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας εξαιτούμενοι συγχωρήσεως και ανταλλάσοντας, ως συνηθίζεται, τον ασπασμό της αγάπης και της συγχωρήσεως μεταξύ τους,  ώστε να πορευθούν γεμάτοι πνευματικά εφόδια αυτή την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.